Ik woon in Haren. Van Project X? Ja daar. Daar ben ik lid van de Ontmoetingskerk, een gereformeerd-vrijgemaakte kerkgemeente. We zijn niet de enige kerkgemeente in Haren. Als je googelt op ‘Haren Kerk’ dan vind je zes verschillende kerkgemeenschappen: PKN, Gereformeerd vrijgemaakt, Nieuw-Apostolisch, Nederlands gereformeerd/Christelijk gereformeerd, Rooms-katholiek en Doopsgezind. Zes verschillende kerkgemeenten in een dorp van ongeveer 20.000 inwoners.

Toen ik het zelf intoetste op Google, zag ik ineens iets grappigs. En ik werd er wel blij van. Google laat naast de naam van elke kerk, ook een soort subtitel zien.

Dorpskerk Haren            – Hervormde kerk
Rooms-katholieke Kerk  – Katholieke kerk
Ontmoetingskerk Haren – Christelijke kerk

Dat vind ik nou leuk. Google toont de wereldwijde mens dat de Ontmoetingskerk in Haren een christelijke kerk is. Geen gereformeerd-vrijgemaakte kerk en ook geen gereformeerde kerk. Nee, een christelijke kerk. En daar word ik blij van. Want we zijn gereformeerd en zelfs vrijgemaakt. Maar de basis ligt in Christus. Ook de Nieuw-Apostolische kerk wordt trouwens aangeduid als ‘christelijke kerk’. En de NGK/CGK De Hoeksteen is simpelweg ‘kerk’.

Het roept bij mij wel de vraag op hoe Google tot deze aanduidingen is gekomen. Waarom wordt de Dorpskerk aangeduid als Hervormd en wordt onze kerk aangeduid als Christelijk? Zijn kerkgemeentes zelf verantwoordelijk voor de manier waarop ze op Google verschijnen? Zoals bedrijven ook zelf kunnen kiezen voor hun manier van adverteren? Dat zou betekenen dat er vanuit onze kerk iemand heeft besloten om ons aan te duiden als een ‘christelijke kerk’. Hulde!

Ik hoor de kritiek al binnenstromen: maar we mogen ons toch best als vrijgemaakte kerk bekend maken? En we mogen toch blij zijn met onze gereformeerde (vrijgemaakte) traditie? Jawel, dat mag best. Ik ben ook met veel plezier lid en de gemeente is mijn thuis. Maar het ‘gereformeerd-vrijgemaakte’ van onze kerk, is niet heilig. Het is niet de kern. Dat zal iedereen moeten toegeven. Toch? En natuurlijk mogen we blij zijn met onze traditie, maar onze traditie heeft ook littekens. Het is niet zo dat wij altijd het braafste jongetje van de klas zijn geweest. Het is van voor mijn tijd, maar de vrijgemaakte reactie op de Open Brief in de jaren ’60, daar word ik bijvoorbeeld niet heel enthousiast van. En daarin ben ik vast niet de enige. We hebben onze eigen traditie en onze eigen vormen en gebruiken die vertrouwd zijn geraakt. Maar deze vormen, vormen niet de kern van ons geloof. Dus nee, ik hoef niet zozeer naar voren te treden met onze gereformeerde traditie.

De Nederlands Gereformeerde Kerk in Haren denkt kennelijk iets soortgelijks, want die staat op Google simpelweg aangeduid als ‘kerk’. Efficiënt en eenvoudig. Maar ook wel een beetje vaag, want voor wie is de kerk bedoeld? Voor christenen, vliegende spaghettimonsters of dikke hamsters? Alles is mogelijk. Dat gaat me dan weer te ver. In die zin is ‘kerk’ mooi kort en bondig, maar wel erg lomp als aanduiding van een verzameling mensen die in God geloven en in navolging van Christus willen leven. Zoals ‘mand’ ook kort en bondig is, maar wel erg lomp als aanduiding van ‘een heel mooi mandje, gemaakt door de firma Tichelaar, dat werd gebruikt op tafel als versiering en fruitmandje’.

Ik ben kennelijk iemand van de middenweg: ik hoef niet zozeer dat gereformeerd-vrijgemaakte op de gevel te hebben, maar simpelweg ‘kerk’ is me weer te zielloos. Christelijk, dat is wat ons bindt. De typeringen zijn ondergeschikt. Misschien moeten we op de synode een soort kerkelijk organogram maken met z’n allen. God als hoofd, in een vierkantje weergegeven. Daaronder alle verschillende kerkelijke stromingen, naast elkaar weergegeven in een rondje. Met als bijschrift: vierkantje: zuiver en onveranderlijk, rondje: onzuiver en aan zeer veel verandering onderhevig.   

Deel: